ભારતે પાકિસ્તાની ફેક ન્યૂઝ ફેક્ટરીઓ પર આકરા પ્રહારો કર્યા, 35 યુટ્યુબ ચેનલો, 2 વેબસાઈટ ભારત વિરોધી ફેક ન્યૂઝ ફેલાવતીને બ્લોક કરવામાં આવી

નવી દિલ્હી

માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયે 35 યુટ્યુબ આધારિત ન્યૂઝ ચેનલો અને 2 વેબસાઇટ્સને બ્લોક કરવાનો આદેશ આપ્યો છે જે ડિજિટલ મીડિયા પર સમન્વયિત રીતે ભારત વિરોધી નકલી સમાચાર ફેલાવવામાં સામેલ હતા. મંત્રાલય દ્વારા બ્લોક કરાયેલા યુટ્યુબ એકાઉન્ટ્સનો કુલ સબ્સ્ક્રાઇબર બેઝ 1 કરોડ 20 લાખથી વધુ હતો, અને તેમના વીડિયો 130 કરોડથી વધુ વ્યૂઝ હતા. વધુમાં, બે ટ્વિટર એકાઉન્ટ્સ, બે ઇન્સ્ટાગ્રામ એકાઉન્ટ્સ અને એક ફેસબુક એકાઉન્ટને પણ ઈન્ટરનેટ પર સમન્વયિત ભારત વિરોધી ગેરમાહિતી ફેલાવવામાં સામેલ હોવા બદલ સરકાર દ્વારા અવરોધિત કરવામાં આવ્યા છે.

ઇન્ફર્મેશન ટેક્નોલોજી (મધ્યસ્થી માર્ગદર્શિકા અને ડિજિટલ મીડિયા એથિક્સ કોડ) નિયમો, 2021 ના ​​નિયમ 16 હેઠળ જારી કરાયેલા પાંચ અલગ-અલગ આદેશો, મંત્રાલયે આ પાકિસ્તાન આધારિત સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ્સ અને વેબસાઇટ્સને બ્લોક કરવાનો આદેશ આપ્યો છે. ભારતીય ગુપ્તચર એજન્સીઓ આ સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ્સ અને વેબસાઇટ્સ પર નજીકથી નજર રાખી રહી હતી, અને તાત્કાલિક કાર્યવાહી માટે તેમને મંત્રાલયને ફ્લેગ કરી હતી.

મોડસ ઓપરેન્ડી: કોઓર્ડિનેટેડ ડિસઇન્ફોર્મેશન નેટવર્ક્સ

મંત્રાલય દ્વારા બ્લૉક કરાયેલા 35 એકાઉન્ટ્સ તમામ પાકિસ્તાનથી કાર્યરત હતા અને ચાર સંકલિત ડિસઇન્ફોર્મેશન નેટવર્કના ભાગ તરીકે ઓળખાયા હતા. આમાં અપની દુનિયા નેટવર્ક 14 યુટ્યુબ ચેનલોનું સંચાલન કરે છે અને તલ્હા ફિલ્મ્સ નેટવર્ક 13 યુટ્યુબ ચેનલોનું સંચાલન કરે છે. ચાર ચેનલોનો સમૂહ, અને અન્ય બે ચેનલોનો સમૂહ પણ એકબીજા સાથે સુમેળમાં કામ કરતા હોવાનું જણાયું હતું.

આ તમામ નેટવર્ક ભારતીય પ્રેક્ષકો તરફ લક્ષી બનાવટી સમાચાર ફેલાવવાના એક જ ધ્યેય સાથે સંચાલિત હોવાનું જણાયું હતું. જે ચેનલો નેટવર્કનો ભાગ હતી તે સામાન્ય હેશટેગ્સ અને સંપાદન શૈલીઓનો ઉપયોગ કરતી હતી, જે સામાન્ય વ્યક્તિઓ દ્વારા સંચાલિત કરવામાં આવતી હતી અને એકબીજાની સામગ્રીને ક્રોસ પ્રમોટ કરતી હતી. કેટલીક યુટ્યુબ ચેનલો પાકિસ્તાની ટીવી ન્યૂઝ ચેનલોના એન્કરો દ્વારા ચલાવવામાં આવી રહી હતી.

મંત્રાલય દ્વારા બ્લોક કરાયેલી યુટ્યુબ ચેનલો, વેબસાઇટ્સ અને અન્ય સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ્સનો ઉપયોગ પાકિસ્તાન દ્વારા ભારત સંબંધિત સંવેદનશીલ વિષયો વિશે ભારત વિરોધી નકલી સમાચાર ફેલાવવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો. તેમાં ભારતીય સેના, જમ્મુ અને કાશ્મીર અને અન્ય દેશો સાથે ભારતના વિદેશ સંબંધો જેવા વિષયોનો સમાવેશ થાય છે. એવું જોવામાં આવ્યું હતું કે ભૂતપૂર્વ ચીફ ઑફ ડિફેન્સ સ્ટાફ સ્વર્ગસ્થ જનરલ બિપિન રાવતના નિધન અંગે યુટ્યુબ ચેનલો દ્વારા પ્રચંડ નકલી સમાચાર ફેલાવવામાં આવ્યા હતા. આ યુટ્યુબ ચેનલોએ પાંચ રાજ્યોમાં આગામી ચૂંટણીની લોકતાંત્રિક પ્રક્રિયાને નબળી પાડવા માટે સામગ્રી પોસ્ટ કરવાનું પણ શરૂ કર્યું હતું.

ચેનલોએ અલગતાવાદને પ્રોત્સાહિત કરવા, ધર્મના આધારે ભારતનું વિભાજન કરવા અને ભારતીય સમાજના વિવિધ વર્ગો વચ્ચે વૈમનસ્ય પેદા કરવા સામગ્રીનો પ્રચાર કર્યો. આવી માહિતી દેશમાં જાહેર વ્યવસ્થાને પ્રતિકૂળ અસર કરતા ગુનાઓ માટે પ્રેક્ષકોને ઉશ્કેરવાની સંભાવના ધરાવે છે તેવી આશંકા હતી.

સરકાર દ્વારા તાજેતરની કાર્યવાહી ડિસેમ્બર, 2021 માં 20 YouTube ચેનલો અને 2 વેબસાઇટ્સને અવરોધિત કર્યા પછી કરવામાં આવી હતી જ્યારે IT નિયમો, 2021 હેઠળની કટોકટીની સત્તાઓનો ઉપયોગ આવા ભારત વિરોધી નકલી સમાચાર નેટવર્ક્સ સામે કાર્યવાહી કરવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો. ગુપ્તચર એજન્સીઓ અને મંત્રાલય ભારતમાં એકંદર માહિતી વાતાવરણને સુરક્ષિત કરવા માટે નજીકથી કામ કરવાનું ચાલુ રાખે છે.

યુટ્યુબ ચેનલો અને વેબસાઈટ્સ ભારત વિરોધી સામગ્રી ફેલાવે છે

કુલ આંકડા

કુલ સબ્સ્ક્રાઇબર્સ : 1,21,23,500

કુલ ચલચિત્રો : 132,04,26,964